İşte her bir bölüm hakkında bir genel bakış:
Bölüm 01 - "rüya mesleği" konser fotoğrafçısı mı?
Bölüm 02 - Hukuki sorular
Bölüm 03 - Konser fotoğrafçılığının özellikleri
Bölüm 04 - "Çukur"da Davranış
Bölüm 05 - Konser fotoğrafçıları için uygun ekipman
Bölüm 06 - (Konser fotoğrafçılığı) Profesyonellerin İpuçları ve Püf Noktaları
Bölüm 07 - Resim Kompozisyonu (Bölüm 1)
Bölüm 08 - Resim Kompozisyonu (Bölüm 2)
Bölüm 09 - Tavsiye edilen Kamera Ayarları
Bölüm 10 - Sonrası İşlemler
Şekil 8.1: Konser fotoğrafçılığında muazzam ama duyguları yansıtan anları yakalamak önemlidir. Fotoğraflarını bilinçli bir şekilde şekillendirenler, büyük sanatçıların etkileyici fotoğraflarını elde ederler. Burada Berlin Filarmoni'deki 75. doğum günü konserinde Şahane Klarnetçi Giora Feidman hayranlar tarafından alkışlandı ve duygusal bir şekilde fark edildi. Kullanılan odak uzunluğu 38mm olan Canon EOS-1D Mark IV ile EF 2,8/24-70mm. 1/160 saniye, Diyafram 3,2, ISO 1000. Enstantane önceliği (Diyafram önceliği).
(Foto © 2013: DAVIDS/Sven Darmer – www.svendarmer.de)
8.1 Hedef Kitledeki Atmosferi Yakalamak
Bir konserin başarılı olup olmadığını göstermek isteyenler, sadece sahnede müzisyenleri değil, aynı zamanda izleyicileri de fotoğraflamalıdır. Buradaki stralend-mutlu (veya en kötü durumda hayal kırıklığına uğramış) yüzlerden, konserin başarısını anlayabilirsiniz. İzleyicilerin (veya onların bir kısmının) fotoğraflanması genellikle hukuki açıdan sorunsuzdur. Ancak, birey portreleri çekip bu fotoğrafları daha sonra ticari amaçlarla kullanmamaya dikkat edin. Bu tür fotoğrafların konser düzenleyicisi tarafından serbest bırakılması da bunu kapsamaz.
Mutlu bir şekilde, izleyicilerin belirli bölümlerini fotoğraflayabilir ve bu fotoğrafları konserle ilgili bir raporda kullanabilirsiniz.
Şekil 8.2: İzleyiciler eğlenirken, atmosfer harika: 27 Ağustos 2012 tarihindeki Sunrise Avenue-konsertinden bir grup hayran. Konser raporunda bu tür fotoğrafların yer almaması gerektiğini de unutmayın. Kullanılan odak uzaklığı 14mm olan Nikon D4 ile 2,8/14-24mm Nikkor. 1/100 saniye, Diyafram 2,8, ISO 4000.
(Foto © 2012: Jens Brüggemann – www.jensbrueggemann.de)
Şekil 8.3: Şarkıcı BOSSE, 4 Mayıs 2013 tarihinde Berlin'deki C-Halle'deki konserinde. Müzisyani izleyiciler arasında fotoğraflayabildiğinizde, konser atmosferini çok daha iyi gösterebilirsiniz. Bu şekilde, sanatçının portresi ve izleyici atmosferini aynı anda yakalarsınız. Ancak, son yıllarda güvenlik nedenleri de (esas olarak) vazgeçme eğiliminde olduğu için, bu durumun ilk üç şarkı sırasında gerçekleşmesi maalesef oldukça olası değildir. Kullanılan odak uzaklığı 24mm olan Canon EOS-1D X ile EF 2,8/24-70mm. 1/160 saniye, Diyafram 3,2, ISO 2500.
(Foto © 2013: DAVIDS/Sven Darmer – www.svendarmer.de)
Şekil 8.4: Burada daha uzak bir kamera pozisyonu seçtim: İlgi çekici fanların coşkulu elleri, konser atmosferinin kanıtı olarak ön planda çekildi,H-Blockx ise arka planda çalışmalarına devam etti. Ancak bu tür fotoğrafları ancak konser düzenleyicisinin açık izniyle yapabileceğinizi (ve sonradan yayınlayabileceğiniz) unutmayın. Fotoğraf, 31 Ağustos 2010 tarihinde ZFR'nin Bochum/Witten'deki konserinde H-Blockx'i göstermektedir. Kullanılan odak uzaklığı 50mm olan Nikon D3S ile 2,8/24-70mm Nikkor. 1/250 saniye, Diyafram 2,8, ISO 6400.
(Foto © 2010: Jens Brüggemann – www.jensbrueggemann.de)
8.2 Olağandışı Kamera Pozisyonları Bulma
Bazı fotoğraflar, alışılmadık bir kamera pozisyonundan çekildikleri için özellikle etkileyicidir. Bunun için gereken şart, fotoğrafçının sadece basın çukurundaki (alışılmış) yerlerin dışında, sanatçılara daha yakınlaşabilme veya diğer özel noktaları (örneğin karıştırma masasından veya seyirci grubundan) çekimlerinde kullanabilme imkanına sahip olmasıdır. Dolayısıyla, sanatçıya daha yaklaşmak veya diğer özel bir pozisyon kullanmak isteyen kişilerin bunun için organizatör tarafından özel izne ihtiyacı vardır.
Lütfen unutmayın ki üçüncü şahıslar (örneğin grup üyeleri veya ışık veya ses mühendisleri) size özel fotoğraf pozisyonları sağlama yetkisine sahip değildir; bu durumu izin vermek veya yasaklamak organizatörün sorumluluğundadır. Eğer güvenlik size özel bir ilginç yer tahsis ederse, o zaman bu organizatörün onayladığı anlamına gelir. Güvenlik görevlileri organizatörün yürütme kolu olup çok yakın çalışırlar ve genellikle nelerin yapılabileceği konusunda tam olarak bilgi sahibi olurlar, hangi fotoğrafçı pozisyonlarının uygun olduğunu - ve hangilerinin değil.
Şekil 8.5: 6 Ağustos 2011 tarihinde Berlin Waldbühne'deki Dieter Thomas Kuhn'un konseri. Bu fotoğraf, müzisyenin hayranlarıyla etkileşiminden faydalanıyor. Fotoğrafçının basın çukurundan, izleyicilere uzanan küçük bir podyum gibi bölüme yaslanarak müzisyenin bu arka görünümünü sağlamasına olanak tanıyan olağan dışı bir bakış açısı kullanıldı. Kullanılan odak uzaklığı 16mm olan Canon EOS-1D Mark III ile EF 2,8/16-35mm. 1/200 saniye, Diyafram 5,0, ISO 1000.
(Foto © 2011: DAVIDS/Sven Darmer – www.svendarmer.de)
Şekil 8.6: Bu fotoğraf, hem olağan dışı kamera pozisyonu (orkestranın sıralarından çekilmiştir) hem de bu zamanda kritik, hatta neredeyse kötü bir anlam taşıyan Christian Thielemann yönetiminde (2008 yılında Berlin'deki Admiralspalast'tan alınmış bir kare) bakış açısıyla dikkat çekicidir. O zamanki Münih Filarmoni Orkestrası Genel Müzik Direktörü olan Thielemann, 2012 yılından beri Sächsische Staatskapelle Dresden'in Baş Orkestra Şefi ve 2013 yılından beri ayrıca Salzburg Paskalya Festivali'nin Sanat Yönetmeni olarak görev yapmaktadır.
(Foto © 2008: DAVIDS/Sven Darmer – www.svendarmer.de)
8.3 Gösterişli Sahne Kurulumları ve Görüntüler Göster
Bazı – çoğunlukla daha tanınan – gruplar, sofistike ışık teknolojilerinin yanı sıra karmaşık sahne kurulumları ve görüntüleri kullanırlar. İşte burada altın kural geçerlidir: Fotoğraflayın! Biz fotoğrafçılar bu tür özel unsurlardan çok faydalanırız. Ancak müzisyenleri, spektaküler arka plana uygun şekilde çekmeye çalışın; çünkü sadece kurulumlar veya sahne görüntüleri tek başlarına ilgi çekici değildir. Fotoğrafsal düzenleme aracılığıyla konser veya müzisyenlerle bağlantı her zaman kurulmalıdır.
Resim 8.7: Roger Waters, 15 Haziran 2011 tarihinde Berlin'de The Wall konserinde (sembol: kırmızı çember siyah güvenlik kamerası ile). Kullanılan odak uzunluğu 34mm olan EF 2.8/24-70mm ile Canon EOS-1D Mark IV. 1/125 saniye, diyafram 2.8, ISO 1.250. Enstantane önceliği (diyafram otomatik) ve Spot ölçümleme yöntemi ile pozlama.
(Fotoğraf © 2011: DAVIDS/Sven Darmer – www.svendarmer.de)
Resim 8.8: 14 Temmuz 2013 tarihinde Berlin Waldbühne'de Muse konserinde. Kullanılan odak uzunluğu 70mm olan EF 2.8/70-200mm ile Canon EOS-1D Mark IV. Bu tür olağandışı ve politik görüntüler sahne kurulumu hakkında konser haberlerinde elbette eksik olmamalıdır. 1/160 saniye, diyafram 5.6, ISO 1.000. Pozlama parametrelerinin manuel olarak ayarlanması.
(Fotoğraf © 2013: DAVIDS/Sven Darmer – www.svendarmer.de)
8.4 Bazı Durağan Fotoğraflar Çekmek
Birçok fotoğraf – sadece konser fotoğrafçılığında değil – amaçlı olarak (bilinçli olarak!) hafif eğik açılarda çekildiği için etkilidir. Ancak dikkat etmeniz gereken şey, kameranın fazla eğik tutulmamasıdır. Eğer yatay çizgi birden iki karşıt kenardan geçiyorsa (veya daha da eğik ise), pek iyi görünmez. Görüntüleyici açısından ideal olan, 10 ila maksimum 40 derece arasındaki açılardır. Bu tür eğilmeler görüntüleyici tarafından dinamik olarak algılanır, ancak rahatsız edici bulunmaz.
Bununla birlikte, bu tür genel önerileri dikkatle dinlemekte fayda var. Çünkü fotoğrafın çekildiği nesneye göre, kameranın ne kadar eğik tutulması gerektiği (ve hatta hiç tutulmaması gerektiği) her zaman değişebilir.
Resim 8.9: 20 Ağustos 2011 tarihinde Bochum/Witten'daki Zeltfestival Ruhr'da Culcha Candela konserinde. Grup tüm konserde (hızlı) hareket halindeydi. Bu konserden birçok fotoğrafı eğik çekmeyi tercih ettim, çünkü bence bu, müziğe ve gösterişli şova (şarkıcılar terlemeyle hareket halindeydi) daha iyi uyuyordu. Kullanılan odak uzunluğu 24mm olan 4.0/24-120mm Nikkor ile Nikon D3S. 1/400 saniye, diyafram 4.0, ISO 3.200.
(Fotoğraf © 2011: Jens Brüggemann – www.jensbrueggemann.de)
Resim 8.10: 17 Nisan 2013 tarihinde Berlin Heimathafen'de Jamie Cullum konserinde. Eğik çekilen fotoğraflar genellikle daha modern ve dinamik görünür. Kullanılan odak uzunluğu 80mm olan EF 2.8/70-200mm ile Canon EOS-1D X. 1/160 saniye, diyafram 2.8, ISO 5.000. Enstantane önceliği (diyafram otomatik) ve Spot ölçümleme yöntemi ile pozlama.
(Fotoğraf © 2013: DAVIDS/Sven Darmer – www.svendarmer.de)
8.5 Soyut Tutulan Fotoğraflar
Konser fotoğrafçıları arasındaki ilk amaç genellikle, sahnede olan sanatçının fotoğraflarda mümkün olduğunca iyi şekilde tanınabilmesidir. Sonuçları yayınevlerine satabilmek için sadece böylece mümkün olur, çünkü hayranlar idollelerini fotoğraflarda tanımak isterler.
Bununla birlikte, bazen daha soyut tutulan fotoğrafların da cazibesi olabilir; örneğin, belirli bir konser hakkında yayıncılık için fotoğraflar kullanmayı hayal bile edmediğinizde.
Eğer fotoğraflar sadece "konser", "canlı müzik" veya genel olarak "müzik" kavramlarını simgelemesi gerekiyorsa, soyut tutulan fotoğraflar ilk seçenektir. Bunlar adeta "tarafsız"dırlar. (Durum farklı olurdu eğer fotoğraflarda Udo Lindenberg, Rolling Stones, AC/DC veya Rihanna gibi tanınmış müzisyen ya da gruplar tanınırsa: Bu durumda izleyici hemen belirli bir müzik veya tarzla ilişkilendirir, bu da genel olarak canlı müzik hakkında bir yazıda istenmeyen bir durumdur).
Resim 8.11: 1 Eylül 2011 tarihinde Milow. Şarkıcı, tamamen karşı ışığın gölgesinde olmasına rağmen (içeriden bilenler için), onu tipik vücut ve gitar duruşundan ve kafa şeklinden tanıyabilirsiniz. Bu fotoğrafı hala çok beğeniyorum çünkü bu yoğun kırmızı ve soyut grafik etkiden dolayı. Kullanılan odak uzunluğu 24mm olan 4.0/24-120mm Nikkor ile Nikon D3S. 1/200 saniye, diyafram 4.0, ISO 1.600. Pozlama parametrelerinin manuel olarak ayarlanması. (Fotoğraf © 2011: Jens Brüggemann – www.jensbrueggemann.de)
Resim 8.12: Yine soyut bir fotoğraf, bu sefer bir davulcunun canlı konserinden. Işık ve sis, davulcunun ve enstrümanının belirgin unsurlarıyla birlikte, fotoğrafı olağandışı ancak etkileyici bir belge haline getirir. Kullanılan odak uzunluğu 120mm olan 4.0/24-120mm Nikkor ile Nikon D3S. 1/200 saniye, diyafram 4.0, ISO 2.500. Pozlama parametrelerinin manuel olarak ayarlanması.
(Fotoğraf © 2011: Jens Brüggemann – www.jensbrueggemann.de)
8.6 Odak Noktasını Belirlemek
Birçok fotoğrafçı adayı, otofokus sistemini hedefe odaklanmak için özellikle kullanmaz (örneğin, tek bir otofokus odak noktasını kullanarak), bunun yerine otomatik odaklama alanının tamamını etkinleştirir. Yani aslında kamera her seferinde hangi otofokus alanını seçtiğini bilmez.
Bu durumda birçok yanlış netleştirilmiş fotoğraflar ortaya çıkabilir. Kameralar, genellikle fotoğrafın en önemli unsuru olan (çoğu durumda sanatçı yüzü gibi) nesne üzerine odaklanırlar. O yüzden, birçok fotoğraf istenilen şekilde netleştirilmiş olmayabilir.
Dolayısıyla, otofokus ile bilinçli bir şekilde çalışmak daha iyidir. Ben genellikle en güçlü otofokus alanı olarak merkezi otofokus alanını kullanırım. Deklanşöre hafifçe dokunarak mesafe değeri (ayrıca pozlama değeri ile birlikte Spot ölçümleme ile) kaydedilir ve ardından kamerayı hızla böylece çerçeve isteklerime uygun hale getirildiğinde sadece deklanşöre tamamen basmam yeterlidir.
Birçok durumda, ardışık çekilen fotoğraflarda, nesnenin fotoğraftaki en önemli unsura olan mesafesi neredeyse her zaman aynı ise belirli bir otofokus alanını kullanmak mantıklıdır. Bu durum müzisyen portrelerinde sıkça görülür, özellikle de sanatçı çok fazla hareket etmiyorsa (örneğin mikrofon standında duruyorsa).
Şekil 8.13: 24 Ağustos 2011 tarihindeki konserde BAP gitaristi çekim yaptım. Sanatçının mutlu ve memnun yüz ifadesini vurguladım, çünkü çok geniş bir diyafram açıklığıyla fotoğraf çektim (ve bu nedenle sadece hafif bir netlik genişlemesi oldu). Bu şekilde ne ön plan ne de arka plan yüzü dağıtmıyor. Nikon D3S ile 1,4/85mm Nikkor. 1/400 saniye, diyafram açıklığı 2,2, ISO 1.250.
(Fotoğraf © 2011: Jens Brüggemann – www.jensbrueggemann.de)
Şekil 8.14: 29 Ağustos 2012'deki RUNRIG konserinde gitaristin yüzü genellikle gölgede olduğundan, bu fotoğrafta odak noktasını gitarın sapına koymaya karar verdim. Gitaristin yüzündeki bulanıklık burada sorun teşkil etmiyor, zira gölgeden dolayı zaten sanatçının anonimliği mevcut. Sonuç olarak, genel olarak (Canlı) müzik konusunda kullanılabilen (nesnel) bir müzisyen fotoğrafı elde edildi. Nikon D4 ile 1,4/85mm Nikkor. 1/1600 saniye, diyafram açıklığı 2,2, ISO 2.500.
(Fotoğraf © 2011: Jens Brüggemann – www.jensbrueggemann.de)
8.7 Dikey ya da Yatay Format Mı?
Çoğu profesyonel sistem kamera artık dikey formatta tutma kulplarına sahip olduğundan, dikey format öneri olarak neredeyse yatay format kadar sık tercih edilmektedir. Kameralar, dikey tutma kulbuyla birlikte, eskiden sadece yatay formatta yapılabilen gibi aynı şekilde rahattır. Fotoğrafçılığın bazı alanlarında, özellikle Moda Fotoğrafçılığı'nda yatay çekimlerin çoğunlukta olduğunu rahatça iddia edebiliriz.
Konser fotoğrafçılığında her iki format da eşit sıklıkta karşılaşılır. Dikey formatta mükemmel görünen yeterince motivasyon varken, diğerleri neredeyse yatay formata "yönlendirilecek" gibidir.
Şekil 8.15: Bu motive dikey formata mükemmel uyar: Gitaristi ellerini başının üstünde tuttuğu için neredeyse biçimi bana dikte etti. Nikon D800 ile 2,8/70-200mm Nikkor kullanılarak 155mm odak uzaklığında. 1/250 saniye, diyafram açıklığı 4,0, ISO 800.
(Fotoğraf © 2013: Jens Brüggemann – www.jensbrueggemann.de)
Şekil 8.16: Bochum'daki Zeltfestivali kapsamındaki BAP konseri 24 Ağustos 2011. Gitaristin eğik duruşuyla birlikte gitarın sapı da (Dikey) Formata daha iyi uydum. Nikon D3S ile 1,4/85mm Nikkor. 1/320 saniye, diyafram açıklığı 2,0, ISO 1.250. Diyafram öncelikli (Zaman otomatiği).
(Fotoğraf © 2011: Jens Brüggemann – www.jensbrueggemann.de)
Şekil 8.17: Kraftwerk'in 26 Mart 2004'teki Berlin Tempodrom konserinde. Burada sıkı düzgün resim tasarımı, Kraftwerk'in yapay müziğine mükemmel uymaktadır (ki bu grubun 44 yıldır kurulu olduğunu ve 40 yıl önce büyük hitlerini "Autobahn" ile yaptıklarını hatırlatmakta fayda var; eğer 1971'de yayınlanan "Ruckzuck" şarkısını buna dahil etmiyorsanız). Kurucu üyeler arasından bugüne kadar sadece Ralf Hütter kaldı. Ayrıca kurucu üye ve 2008'de Kraftwerk'ten ayrılan Florian Schneider, 2004 yılındaki bu fotoğrafta hala gruptaydı.
(Fotoğraf © 2004: DAVIDS/Sven Darmer – www.svendarmer.de)
8.8 Kare Formatı Bir Seçenek Olarak
Kare format, "tipik" fotoğraf formatları arasında en alışılmadık olanıdır. Yaygınlığı, 6x6 Orta Format kameralar nedeniyle eskiden çok daha büyüktü. Elbette hala kare kamera formatları bulunmaktadır; ancak oranı oldukça düşmüştür. Şekil 8.18: 27 Ağustos 2012'deki ZFR'deki Sunrise Avenue konserinde. Gitarist sol tarafta yerleşse de, bu durumda Kare format en uygun formattır, çünkü böylece Davul da resimde yer bulur. Nikon D4 ile 2,8/24-70mm Nikkor kullanılarak 24mm odak uzaklığında. 1/320 saniye, diyafram açıklığı 2,8, ISO 3.200. Diyafram öncelikli (Zaman otomatiği). Şekil 8.19: Hiç kimse Billy Idol kadar ustaca "kötü çocuk" rolü yapmaz (burada 27 Kasım 2005 tarihli Berlin konserinden bir fotoğraf). Yüz, dikilen işaret parmağıyla birlikte kare görüntü formatına mükemmel uyum sağlar. Şekil 8.20: Bu fotoğrafta mikrofon standını kesmek istemedim - bu nedenle kare görüntü formatını tercih ettim. Dikey format çözümü, boşluktan (resimde) aniden gelen bir mikrofonu gösterecekti. Nikon D800 ile 2,8/70-200mm Nikkor kullanılarak 105mm odak uzaklığında. 1/500 saniye, diyafram açıklığı 4,5, ISO 800. Şekil 8.21: 25 Ağustos 2011'deki Wir sind Helden konseri. Davulcu Pola Roy aksiyonda. Enstrümanlarıyla birlikte davulcular genellikle en iyi şekilde kare formatta gösterilir. En azından, enstrümanı tamamen göstermek istiyorsanız (kesilmemiş). Bu, aynı zamanda "Shießbude" olarak da adlandırılan enstrümanın yapısından kaynaklanmaktadır. Nikon D3S ile 1,4/85mm Nikkor. 1/250 saniye, diyafram açıklığı 3,5, ISO 2.000. Manuel Ayar. Çoğu konser fotoğrafçısı profesyonel sistem kameralarını (yani değiştirilebilir lensli kameralar) 2:3 en boy oranına sahip (DSLR tam çerçeve = 24mm x 36mm) kullanacak. Bu nedenle çoğu fotoğraf, çekimin başlangıcında kameranın vizörü aracılığıyla ya yatay ya da dikey şekilde "tasarlanmış" olacaktır.
(Fotoğraf © 2012: Jens Brüggemann – www.jensbrueggemann.de)
(Fotoğraf © 2005: DAVIDS/Sven Darmer – www.svendarmer.de)
(Fotoğraf © 2013: Jens Brüggemann – www.jensbrueggemann.de)
(Fotoğraf © 2011: Jens Brüggemann – www.jensbrueggemann.de)Not
Yine de, tasarım açısından kameranızın formatının "kölesi" olmaktan kaçınmalısınız. Diğer formatlar da cazibeleri vardır. Ancak dikkat edilmesi gereken nokta, izleyicinin uyumsuz algılayabileceği "aksak" formatların seçilmemesidir.
Kare format çok "katı" bir formattır, ancak çoğu zaman karşılaşılmadığı için cazip gelir. Bu yönüyle konser fotoğrafçılığı için de uygun olabilir, resim öğelerinin fotoğrafı mantıklı bir şekilde doldurması şartıyla.
Bir sonraki konser fotoğraf çekiminizde, fotoğraf çekerken bilinçli bir şekilde kare formata yönelik görüntü oluşturmaya çalışın. Bunun için sadece yatay formatın yan kenarlarını düşünmeden. Sonuç şüphesiz hem sıradışı hem de heyecan verici olan konser fotoğrafları olacaktır.